Tandarts Nathalie Jansen zou een boek vol kunnen schrijven over haar werk. Leuke, blije en ontroerende verhalen. Een verhaal springt er wel echt uit. Het laat zien hoe belangrijk mondzorg is; een heel leven lang. 

Of mondzorg nog wel nodig is?

De aandacht voor mondzorg binnen zorginstellingen neemt toe. Tegelijkertijd merkt Nathalie dat het belangrijk is om uit te blijven leggen aan alle betrokkenen waarom een goede mondgezondheid tot op het laatste moment zo belangrijk is. ‘Soms vragen zorgmedewerkers zich af of mondzorg nog wel nodig is. Of het geen pesterij is en of je het mensen nog wel aan moet doen.’ Ze zegt dat je als tandarts altijd een afweging moet maken hoe mogelijk ongemak opweegt tegen de voordelen en de kwaliteit van leven, maar dat een verzorgde mond een wereld van verschil kan maken. 

Een verhaal dat boekdelen spreekt

Op een dag klopt een verpleegkundige een beetje schoorvoetend bij haar aan met de vraag of Nathalie wil komen kijken bij een mevrouw in haar laatste fase. Ze ligt op sterven, maar de geur die uit haar mond komt zorgt ervoor dat de familie het tijdens de kostbare laatste uren nauwelijks uit kan houden in haar kamer. Ze besluit te gaan kijken samen met een verpleegkundige, een verzorgende en een tandartsassistent. 

Een wereld van verschil

Het licht in de kamer is gedempt en de mevrouw om wie het gaat heeft op dat moment al een aantal weken niet meer gesproken. Inmiddels eet en drinkt ze ook niet meer. Het is bekend dat deze mevrouw wat afwerend gedrag laat zien. Op dat moment heeft ze een grote pop op haar buik liggen. Ze houdt hem stevig vast. Door de pop te betrekken bij de mondverzorging lukt het om te kijken wat er aan de hand is. Haar lippen blijken uitgedroogd en gebarsten te zijn. Dat moet pijnlijk zijn. Er zit aangekoekt speeksel rond haar mond en op haar verhemelte kleeft een dikke laag aangekoekte voedselresten. Als team gaan ze aan de slag. Met natte washandjes, gaasjes, mondspoeling en een beetje lippenbalsem maken ze een wereld van verschil. Nathalie strijkt haar bij wijze van afscheid nog even over haar wang en dan pakt de mevrouw tot haar verbazing haar hand en zegt: ‘O wat lekker, dank je wel.’ Een heel bijzonder moment voor Nathalie en voor de zorgmedewerkers. 

Je moet de ander nog willen kussen en knuffelen

De stelregel van Nathalie dat je iemand nog een kus moet willen geven en moet willen knuffelen als je afscheid moet nemen heeft geen verdere toelichting nodig. Het verhaal maakt veel los op de werkvloer en er wordt gekeken hoe de mondzorg in de laatste levensfase een plek kan krijgen. Ze vindt het mooi om te zien hoe er op dat moment bewustwording ontstaat die direct wordt omgezet in een verbetering van de zorg. Het laat zien hoe waardevol het is om nauw met elkaar samen te werken. Het laat ook zien hoe goede mondzorg bij kan dragen aan de kwaliteit van leven én aan een waardevol afscheid wanneer het levenseinde van cliënten in zicht komt. 

Samen de mondgezondheid verbeteren

Dat er nog een wereld te winnen is wanneer het gaat om mondzorg in zorginstellingen heeft volgens Nathalie deels te maken met het inmiddels achterhaalde beeld dat alle oudere cliënten een gebitsprothese zouden hebben. ‘De ouderen van nu hebben echter vaak nog een volledig eigen gebit en dat vraagt iets heel anders qua mondzorg. Soms laat ik zorgmedewerkers meekijken in de mond. Zo kan ik ook tips meegeven en kunnen we samen de mondgezondheid verbeteren.’

Nathalie is een tandarts met een groot hart voor zorgafhankelijke, oudere cliënten.’ ‘Juist die levenservaring maakt hen ook zo interessant. De meeste mensen hebben veel meegemaakt en verdienen respect in het contact en bovendien de best mogelijke mondzorg.’