[column width=”3/4″ last=”true” title=”” title_type=”single” animation=”none” implicit=”true”]

Ouderen van 75 jaar en ouder moeten gratis naar de tandarts. Daarvoor pleit tandarts en onderzoeker Arie Hoeksema (53) uit Winschoten.

,,Tandheelkunde voor kwetsbare ouderen moet in de basiszorg. Ouderen die nog thuis wonen en waar thuiszorg over de vloer komt, snappen verzekeringen vaak niet. Ze weten niet of ze een aanvullende verzekering moeten nemen, begrijpen de rekeningen niet of snappen niet waarom ze moeten bijbetalen. Dan denken ze: ‘Ik ga er niet meer naar toe. Laat maar’.’’

Moeilijk behandelbaar

Maar de gebitszorg bij veel ouderen is slecht. Ze zouden minimaal een keer per jaar naar de tandarts moeten. Hoeksema, onderzoeker bij het UMCG en met een praktijk in Winschoten, promoveerde afgelopen week op mondzorg bij kwetsbare ouderen. Driekwart van de ouderen in verpleeghuizen heeft een matige tot slechte mondzorg, is zijn conclusie. Ze hebben gaatjes, afgebroken tanden, tandvleesontstekingen of pasvormproblemen van hun kunstgebit. Mensen met een eigen gebit laten zich veelal moeilijk behandelen. Steeds meer mensen moeten worden verdoofd of onder narcose worden behandeld, maar op hoge leeftijd is dat risicovol of kan het niet.

,,Ouderen die last hebben van ontstoken tanden, kiezen en tandvlees geven lang niet altijd aan dat ze pijn hebben. Wel stoppen ze soms met eten of eten ze minder.’’ Velen vergeten te poetsen of kunnen het motorisch niet meer. Of ze gebruiken medicatie waardoor ze minder speeksel in de mond hebben. Het zelfreinigend vermogen van de mond neemt daardoor af, waardoor ze meer kans op gaatjes hebben. Door de mondproblemen verslechtert hun kwaliteit van leven, zegt Hoeksema. En door tandvleesontstekingen lopen ouderen meer kans op gewrichtsontstekingen (reuma) of een beroerte, en kunnen ze sneller een longontsteking krijgen.

Tandarts wordt overgeslagen

Het behandelen van dementerende 75-plussers is moeilijk. Ze staan vaak niet toe dat iemand in hun mond kijkt, regelmatig gaan ze krabben of slaan. Familieleden nemen hen vaak in bescherming, want hun verwante moet immers al zo veel en kan steeds minder. Ze gaan nog wel naar de dokter maar de tandarts wordt overgeslagen. Daarnaast is een tandartsbezoek voor een 75-plusser vaak een hele onderneming.

Hoeksema pleit ervoor al met mondzorg van ouderen te beginnen voor ze in het verpleeghuis worden opgenomen. ,,Tussen de periode dat dementie bij hen wordt geconstateerd en opname in het verpleeghuis kan een lang tijd zitten. Juist dan gaat de mondzorg achteruit.’’

Hoeksema, die al 25 jaar een dag in de week ouderen in verpleeghuizen behandelt, vindt dat er meer aandacht voor ouderenmondzorg moet komen. Hij is een van de achttien tandarts-geriaters in Nederland, en een van de drie in Noord-Nederland. ,,Dat is veel te weinig.’’ In 2020 is ongeveer 40 procent van de bevolking in Noord-Nederland 65 jaar en ouder. In Nederland zijn in 2040 4,6 miljoen 65-plussers en naar schatting 2,4 miljoen 80-plussers. ,,Het overheidsbeleid is erop gericht dat mensen langer thuis wonen. Tandartsen en huisartsen moeten zich daarom meer bekwamen in de mondzorg van kwetsbare ouderen.’’

[/column]