Samenwerking ACTA

Vitadent Mondzorg werkt al een aantal jaar toe naar een samenwerking met ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam). De tak ACTA research stelt haar wetenschappers en promovendi beschikbaar om, tegen een vergoeding, te participeren in onderzoeken. Vitadent Mondzorg vindt het belangrijk te investeren in onderzoek. We combineren onze ervaring met hun academische kennis, zodat we conclusies die uit de onderzoeken voortkomen direct praktisch toepasbaar kunnen maken. 


Levensloopbestendige mondzorg voor zorgafhankelijke ouderen

We onderzoeken met ACTA het belang van levensloopbestendige mondzorg voor zorgafhankelijke ouderen. Deze co-creatie is erop geënt de wereld om ons heen bewust te maken van de uitdagingen die spelen op dit gebied, met name in de thuiszorg. In deze zorgtak ontbreekt mondzorg soms, waardoor de mondgezondheid van thuiswonende zorgafhankelijke ouderen een grote achterstand oploopt. Soms zijn ze al jaren niet naar de tandarts geweest en niet meer in staat hun eigen tanden te poetsen. De gevolgen hiervan zijn pas waarneembaar tijdens de intake in de zorginstelling. Voorbeelden hiervan zijn: verslikking door vervuiling in de mond, pijnklachten en het vertonen van afweergedrag. Ook wordt een verwaarloosde mondgezondheid in verband gebracht met ouderdomsaandoeningen, waaronder hart- en vaatziekten en neurodegeneratieve ziekten. 

Helaas wordt het belang van goed georganiseerde mondzorg voor ouderen soms nog steeds onderschat. Redenen hiervoor zijn onder andere dat zorgafhankelijke ouderen niet voldoende in staat zijn op te komen voor hun eigen belangen en dat het mondzorg-DNA binnen de gehele zorgketen soms nog altijd ontbreekt. 

Onderzoek naar wens en waardebeleving van cliënten
In samenwerking met I&O research deden we in 2020 onderzoek naar de wens en waardebeleving van cliënten. Wij vonden het waardevol om mensen die nog niet zorgafhankelijk zijn, maar dit wel zouden kunnen worden, te bevragen. In totaal hebben meer dan 400 respondenten deelgenomen aan het onderzoek in de leeftijdscategorie 55-plus. I&O Research ontwikkelde hiervoor in samenspraak met Vitadent een vragenlijst. We vroegen panelleden zich voor te stellen dat zij in een situatie zitten waarbij ze zelf hun mond niet meer kunnen verzorgen of dat ze mantelzorger zijn voor iemand dit niet meer kan. Vervolgens vroegen we hoe de mondzorg in deze situaties volgens hen geregeld moet zijn.

Enkele opmerkelijke bevindingen uit dit onderzoek:

  • 90 procent gaat ervan uit dat mondverzorging en mondzorg goed zijn georganiseerd als men zorgafhankelijk wordt. 
  • 65 procent geeft aan de mond goed te verzorgen en 58 procent geeft aan minimaal twee keer per jaar naar de tandarts te gaan. 
  • 85 procent vindt het heel belangrijk dat de mond dagelijks wordt gereinigd als men hiertoe zelf niet meer in staat is. 
  • 73 procent vindt het belangrijk regelmatig controle door een tandarts te krijgen als men zorgafhankelijk is. 
  • 56 procent vindt dat de zorgorganisatie verantwoordelijk is voor de mondverzorging als men dit zelf niet meer kan.   

Bovengenoemde resultaten weerspiegelen de grote behoefte aan goed georganiseerde mondzorg binnen de zorg. We gebruiken de resultaten van het onderzoek bij gesprekken met stakeholders om draagvlak te creëren voor goede geriatrische mondzorg, waardoor de mondzorg ook in de Wlz wordt verankerd.  



‘De mond niet vergeten’
Een ander project waar we samen met ACTA aan mee mochten werken is het landelijke onderzoek ‘De mond niet vergeten’. Het ontbreken van een adequate structuur voor mondverzorging voor thuiswonende zorgafhankelijke ouderen, reikt van richtlijnen voor behandeling in de thuissituatie tot en met een vergoedingstructuur die past bij de problematiek rondom deze doelgroep. Het onderzoek resulteerde in 2018 in de oprichting van de stichting De mond niet vergeten. Deze stichting heeft van het Ministerie van VWS een subsidie ontvangen met als doel:

  • ouderen en hun naasten bewust te maken van een goede mondgezondheid en hoe ze daarvoor kunnen zorgen;
  • op tijd te signaleren als ouderen tekortschieten in zelfzorg. Er moet dan snel hulp worden ingeschakeld van bijvoorbeeld de thuiszorg of naasten;
  • op tijd te signaleren als het bezoek aan de tandarts wordt overgeslagen. Ouderen moeten dan worden gemotiveerd en verwezen naar de mondzorgpraktijk.

Op deze manier dragen wij ons deel bij om voor zorgafhankelijke ouderen een gezonder, langer en menswaardiger leven te realiseren, waarbij in de laatste fase van het leven geen uitgebreide curatieve zorg nodig is. Ook willen wij op basis van deze onderzoeken langetermijnoplossingen creëren tegen de verwaarlozing van de mondzorg bij ouderen in Nederland.  

https://www.acta.nl/nl/index.aspx